Antik Çağ Sanatı En Eski İnsan Yaratıcılığına Yolculuk

II. Antik Yunanlılar

III. Antik Romalılar

IV. Eski Mısırlılar

V. Antik Çinliler

VI. Antik Kızılderililer

VII. Antik Mayalar

VIII. Antik Aztekler

IX. Antik İnkalar

Sıkça Sorulan Sorular

Antet	Özellikler
Antik sanat	Taş, metal, kil ve boya benzer biçimde muhtelif medyalar kullanıldı Varlıklı sembolizm ve imgeler Ürettikleri kültürlerin itikat ve değerlerini yansıtmaktadır
Sanat zamanı	Sanatın süre içerisindeki gelişiminin incelenmesi Sanat ve topluluk arasındaki ilişkiyi araştırır Muayyen bir kültür yahut süre diliminin tarihini öğrenmek için kullanılabilir
İlk insan yaratıcılığı	Erken insan yaratıcılığına dair kanıtlar Taş Dönemi’ne kadar uzanıyor Mağara resimleri, heykeller ve aletler ihtiva eder İnsan zekasının ve kültürünün gelişimini yansıtır
İnsanlık zamanı	İnsan toplumlarının süre içerisindeki gelişiminin incelenmesi Sanat, mimari, teknoloji ve dinin incelenmesini ihtiva eder Geçmişi ve bunun bugünü iyi mi şekillendirdiğini öğrenmek için kullanılabilir
Tarih öncesi sanat	Makalenin bulunmasından ilkin yaratılan sanat Mağara resimleri, heykeller ve aletler ihtiva eder İnsan zekasının ve kültürünün gelişimini yansıtır

II. Antik Yunanlılar

Antik Yunanlılar son aşama yaratıcı ve sanatla alakalı bir halktı ve sanatları varlıklı kültürlerini ve tarihlerini yansıtır. Yunan sanatı heykel, fotoğraf, mimari ve çanak çömlek benzer biçimde muhtelif ortamlarda üretildi.

Yunan heykeli, en meşhur ve iyi korunmuş antik sanatlardan biridir. Yunan heykeltıraşlar, insan vücudunun realist ve idealize edilmiş tasvirlerini yarattılar ve eserleri güzelliği ve zarafetiyle karakterize edildi. En meşhur Yunan heykellerinden bazıları içinde Milo Venüsü, Samothrace’nin Kanatlı Zaferi ve Discobolus yer alır.

Yunan resmi, heykelden daha azca iyi korunmuştur, sadece antik tapınaklarda ve öteki binalarda Yunan resminin örneklerini görmek hala mümkündür. Yunan ressamlar freskler, mozaikler ve açık oturum resimleri dahil olmak suretiyle muhtelif teknikler kullanmışlardır. Yunan resimleri çoğu zaman mitolojik sahneleri, manzaraları ve portreleri tasvir ederdi.

Yunan mimarisi de fazlaca özgündür. Yunan tapınakları mütevazi fakat zarif tasarımlarıyla karakterize edilir ve çoğu zaman heykeller ve öteki süslemelerle dekore edilirler. Yunan mimarlar ek olarak tiyatrolar, agoralar ve stadyumlar benzer biçimde muhtelif öteki bina tiplerini de geliştirdiler.

Yunan çanak çömlek, antik Yunan sanatının bir öteki mühim biçimidir. Yunan çanak çömlek muhtelif stillerde üretilirdi ve çoğu zaman boyalı tasarımlarla süslenirdi. Yunan çanak çömlek hem işlevsel bununla beraber dekoratif amaçlar için kullanılırdı.

Antik Yunan sanatının daha sonraki Batı sanatı üstünde derin bir tesiri olmuştur. Yunan sanatı Roma İmparatorluğu’ndaki sanatçılar tarafınca kopyalanmış ve öykünmek edilmiş ve Orta Çağ ve Rönesans süresince sanatçılar için bir esin kaynağı olmaya süre gelmiştir.

III. Antik Romalılar

Antik Romalılar, MÖ 8. yüzyıldan MS 5. yüzyıla kadar Akdeniz bölgesinde gelişen bir medeniyetti. Son aşama yaratıcı bir halktı ve sanatları varlıklı kültürlerini ve tarihlerini yansıtır. Roma sanatı gerçekçiliği, sembolizm kullanması ve detaylara verdiği önemle karakterize edilir.

Roma sanatının en meşhur örnekleri içinde İmparator Augustus’un heykelleri, Pompeii mozaikleri ve Katakomp resimleri yer alır. Roma sanatı, Avrupa’daki sanatın gelişimi üstünde derin bir etkiye sahipti ve bu tesir hala Michelangelo, Raphael ve Leonardo da Vinci benzer biçimde sanatçıların eserlerinde görülebilir.

IV. Eski Mısırlılar

Eski Mısırlılar antik dünyanın en gelişmiş medeniyetlerinden bir tanesiydi. Sofistike bir makale sistemi, karmaşa bir din ve benzersiz bir sanat seçimi geliştirdiler. Mısır sanatı, stilize gerçekçiliği, parlak renklerin kullanması ve dini temalara odaklanmasıyla karakterize edilir. Mısır sanatının en meşhur örneklerinden bazıları içinde Giza’nın Büyük Sfenksi, Giza Piramitleri ve Karnak Tapınağı yer alır.

V. Antik Çinliler

Antik Çinliler, tarihin en yaratıcı ve yenilikçi kültürlerinden bir tanesiydi ve sanatları varlıklı tarihlerini ve kültürlerini yansıtır. Çin sanatının Neolitik döneme kadar uzanan uzun ve muhtelif bir zamanı vardır. Shang hanedanlığı (MÖ 1600-1046) döneminde Çin sanatı, bronz, yeşim taşı ve lake kullanımıyla karakterize edilen kendine has bir yoldam geliştirmeye başladı. Zhou hanedanlığı (MÖ 1046-256), Çin sanatı ve kültürü üstünde derin bir tesiri olan Konfüçyüsçülüğün yükselişine şahit oldu. Konfüçyüsçülük ahenk ve dengenin önemini altını çizdi ve bu prensip Zhou hanedanlığının sanatına yansıdı. Qin hanedanlığı (MÖ 221-206) büyük politik ve toplumsal çalkantıların yaşandığı bir dönemdi, sadece hem de anıtsal ölçeği ve figürlerin realist tasvirleriyle karakterize edilen yeni bir sanat stilinin yükselişine de şahit oldu. Han Hanedanlığı (M.Ö. 206-M.S. 220) sulh ve rahatlık dönemiydi ve Çin sanatı bu zamanda gelişti. Han sanatı, parlak renkler ve akıcı çizgilerin kullanımıyla karakterize edilir. Tang Hanedanlığı (M.S. 618-907) büyük kültürel ve sanatla alakalı başarıların yaşandığı bir dönemdi. Tang sanatı, altın ve gümüşün bol miktarda kullanılması ve güzellik ve şehvete vurgu yapmasıyla karakterize edilir. Song Hanedanlığı (M.S. 960-1279) politik ve ekonomik gerileme dönemiydi, sadece hem de sadelik ve zarafetle karakterize edilen yeni bir sanat tarzının yükselişine de şahit oldu. Yuan Hanedanlığı (M.S. 1279-1368) Moğol egemenliği dönemiydi ve Çin sanatı Moğol sanat tarzından etkilenmişti. Ming Hanedanlığı (M.S. 1368-1644) geleneksel Çin kültürüne olan ilginin yine canlandığı bir dönemdi ve Çin sanatı bu zamanda gelişti. Ming Sanatı, parlak renkler ve karmaşa detaylar kullanımıyla karakterize edilir. Qing hanedanı (1644-1912 CE) büyük politik ve toplumsal değişiklik zamanıydı ve Çin sanatı hem Çin bununla beraber Batı geleneklerinden etkilenmişti. Qing sanatı, eklektizmi ve hem geleneksel bununla beraber Batı tekniklerinin kullanımıyla karakterize edilir.

Antik asır sanatı, birçok değişik kültür ve süre diliminin yaratıcı çıktılarını kapsayan geniş ve karmaşa bir mevzudur. Paleolitik son zamanların mağara resimlerinden Klasik dünyanın muhteşem tapınaklarına kadar, antik sanat atalarımızın zihinlerine ve kültürlerine bir bakış sunar.

Bu yazı, antik çağların sanatını, en erken başlangıcından Orta Çağ’daki son çiçeklenmesine kadar inceleyecektir. Antik kültürler tarafınca yaratılan değişik sanat türlerini, bu sanat eserlerini yaratmak için kullanılan malzemeleri ve bu sanat eserlerinin insan uygarlığı tarihli önemini inceleyeceğiz.

VII. Antik Mayalar

Antik Mayalar, MÖ 2. yüzyıldan MS 9. yüzyıla kadar cenup Meksika, Guatemala, Belize, Honduras ve El Salvador’da gelişen bir Mezoamerikan medeniyetiydi. Mayalar, ABD’daki en gelişmiş medeniyetlerden bir tanesiydi ve sanatları varlıklı kültürlerini ve tarihlerini yansıtır.

Maya sanatı canlı renkleri, karmaşa tasarımları ve karmaşa sembolizmiyle karakterize edilir. Maya sanatçıları sanat eserlerini yaratmak için taş, ahşap, sıva ve boya benzer biçimde muhtelif medyalar kullanmışlardır.

En meşhur Maya sanat eserlerinden bazıları Copan’ın stelleri, Bonampak’ın duvar resimleri ve Chichén Itza’nın çanak çömlekleridir. Bu sanat eserleri Maya tanrılarını, yöneticilerini ve günlük hayatı tasvir eder. Antik Mayaların hayatına kıymetli bir bakış sağlarlar.

Mayalar hem de kabiliyetli mimarlardı ve tapınakları ve sarayları ABD’daki en etkisi altına alan yapılardan bazılarıdır. Bu binalar çoğu zaman Mayaların varlıklı kültürünü daha da yayınlayan detaylı oymalar ve kabartmalarla dekore edilmiştir.

Antik Mayalar büyüleyici bir medeniyetti ve sanatları yaratıcılıklarının ve ustalıklarının bir kanıtıdır. Sanat eserleri bugün bile insanlara esin vermeye ve onları şaşırtmaya devam ediyor.

Antik Aztekler

Aztekler, 14. ve 15. yüzyıllarda Orta Meksika’da gelişen bir Mezoamerikan medeniyetiydi. 1521’deki İspanyol kurtarılışı esnasında ABD’daki en kuvvetli ve gelişmiş medeniyetlerden biriydiler.

Aztekler, muhtelif allah ve tanrıçalara tapan fazlaca tanrılı bir halktı. En mühim tanrıları cenk ve güneş tanrısı Huitzilopochtli’ydi. Öteki mühim tanrılar içinde yağmur tanrısı Tlaloc ve tüylü yılan tanrısı Quetzalcoatl vardı.

Aztekler ek olarak karmaşa toplumsal ve politik örgütlenmeleriyle de bilinirlerdi. Irsi bir monarşi tarafınca yönetilirlerdi ve toplumları bir takım toplumsal sınıfa ayrılmıştı. Aztekler ek olarak kabiliyetli zanaatkarlar ve mimarlardı ve başkentleri Tenochtitlan da dahil olmak suretiyle bir takım etkisi altına alan kent inşa ettiler.

Aztekler militarist bir halktı ve sık sık komşularıyla harbe girerlerdi. Ek olarak tanrılarını yatıştırmak için lüzumlu olduğuna inandıkları insan kurbanlarıyla da bilinirlerdi.

Aztek medeniyeti 1521’de İspanyollar tarafınca fethedildiğinde sonlandı. Sadece mirasları Meksika’nın sanatında, mimarisinde ve kültüründe yaşamaya devam ediyor.

IX. Antik İnkalar

İnkalar, 13. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar Cenup ABD’da gelişen bir medeniyetti. ABD’daki en büyük ve en gelişmiş medeniyetlerden biriydiler ve imparatorlukları Pasifik kıyılarından And Dağları’na kadar uzanıyordu. İnkalar kabiliyetli zanaatkarlardı ve tekstil, çanak çömlek, metal işçiliği ve mücevher benzer biçimde fazlaca muhtelif sanat eserleri yarattılar. Sanatları çoğu zaman fazlaca sembolikti ve dini inançlarını ve dünya görüşlerini yansıtıyordu.

İnka sanatının en meşhur örneklerinden biri, Chachapoyas ve İnkalar arasındaki bir savaşı tasvir eden bir goblen olan ‘Chachapoyas Textile’dir. Tekstil pamuk ve yünden yapılır ve naturel pigmentlerle boyanır. Şu anda Peru, Lima’daki Larco Müzesi’nde sergilenmektedir.

İnkalar ek olarak bir takım başka mühim sanat eseri de yarattılar, bunlar içinde şunlar yer alır:

• Peru’nun şimal yaylalarında bulunan büyük bir taş kale olan ‘Kuelap Kalesi’.
• And Dağları’nın yükseklerine kurulmuş harabe bir kent olan ‘Machu Picchu’.
• Bolivya Altiplano’sunda bulunan büyük bir merasim merkezi olan ‘Tiahuanaco’.

İnkalar son aşama yaratıcı ve sanatla alakalı bir halktı ve sanatları bugün bile hayranlıkla izlenmeye ve incelenmeye devam ediyor.

S: Malum en eski sanat eseri hangisidir?
A: Malum en eski sanat, ortalama 40.000 sene öncesine, Üst Paleolitik döneme kadar uzanıyor. Bu sanat, mağara resimlerini, heykelleri ve figürinleri yer alıyor.

S: Antik sanatın değişik türleri nedir?
A: Antik sanatın birçok değişik türü vardır, bunlardan bazıları şunlardır:

* Mağara resimleri
* Heykeller
* Figürinler
* Seramik
* Mücevher
* Tekstil
* Mimarlık

S: Antik sanatın önemi nelerdir?
A: Antik sanat birçok nedenden ötürü önemlidir, bunlardan bazıları şunlardır:

* Antik çağlardaki insanların yaşamlarına dair bizlere bir bakış sağlar.
* Bizlere inançları ve değerleri ile alakalı informasyon verebilir.
* Kendi sanatımızı yaratmamız için bizlere esin verebilir.